Сомдалу

Сомдалу, ауыратлеттер негізгі қимылдарды арттыру үшін қолданатын жаттығулардан келіп шыққан. Бастапқыда жаттығулар жиынтығымен тәртіптері қазіргіден айырмашылығы болған. Ауыр атлетика көзқарасынан осы «оғаш» жаттығулар ХХ ғасырдың 40-50 жж. танымалдығын Батыста алып, жарыстар өткізіле бастаған. Ал шекарада 50-60жж. сомдалу зауанауи түрде қалыптасуын бастады. 60 ж. ортасында жарыстарды өткізу ережелері анықталып, әрдайым ұлттық деңгейдегі чемпионаттар өткізілетін болды. 1950 жылдардың соңында Ұлыбритания өзінің бицепске көтерілуден, жатып сығымдап көтеру және жүрелеуден тұратын «Strength Set» сомдалу түрі болды. Ал 1964 жылы бірінші бейресми АҚШ (Йорк, Пенсильвания штаты) чемпионаты өтті.
1972 жылдың қарашасында Сомдалудың Халықаралық Федерациясы құрылды (IPF), ал бір жыл өткен соң бірінші әлем чемпионаты өткізілді. 1980 жылы Лоуелледа, АҚШ, әйелдер алғаш рет әлем чемпионатына қатысты, ал 1989 жылы IPF ерлер және әйелдер чемпионаттарын біріктірді. 1986 жылы Сомадалудың Бүкіләлемдік Конгресі негізделді (WPC), кейінірек басқада халықаралық альтернативтік ұйымдар пайда болды.
Сомдалудың бірінші халықаралық ұйымы 2012 жылы Ресейде штаб – пәтермен – Сомдалудың Ұлттық қауымдастығы салынды. Сомдалудың халықаралық ұйымдарының саны тұрақты өседі, бірақ, дүниежүзілік сомдалуға тән орталықсыздандыруға қарамай, сомдалу халықаралық федерациясы (IPF) ең белгілі және әйгілі болып қалуда.
IPF – дүние жүзілік ойындардың қауымдастығы және халықаралық спорттық федерациялардың бас ассамблеясының мүшесі болып табылатын, сомдалуда жалғыз халықаралық ұйым.
1963 жылдан бастап сомдалу «ауыр атлетика» ретінде Паралимпиадалық ойындары бағдарламасына қосылған, 1992 жылдан бастап – сомдалу ретінде қосылды. Қатысушы ел саны -115, Паралимпиадалық ойындарда 2000 жылы алғашқы рет әйелдер де қатысты.
Сомдалу (ағл. powerlifting; power – «күш »+ lift – «көтеру») немесе күштік үшсайыс – күш спорт түрі , мәні салмақ спортшысына арналған барынша көп ауыр кедергі жеңуінде болады.
Сомдалуды сонымен қатар, күш беретін үшсайыс деп атайды .