Спорттық би

«Бал» термины, орта ғасырлық Европада шыққан жұптік кәсіби емес ақсүйек билеріне жатады.
Бұл билер өте қатты өзгеруші еді: европа тарихының әр дәуірі – Жаңару, ағарту, классицизм, романтизм – өзгеше би жиынтықтарын тұдырған. Бүкіл еуропалық мәдениет дамуы бойында, бал биіне әр түрлі этникалық көздер және кәсіби би әсер етті.
ХХ ғасырдың бал билеріне, ХІХ-ХХ ғғ. аралығында африкалық және латиномерикалық музыкалық және би мәдениеті жаңа өмірді дем жұтқан еуропалық би негізінде қалыптасқан. Басым көпшілік замандас бал билерінде еуропалық би мектептерінде жіңішке техникалық өңдеумен жақсы жасырылған африкалық «түкбірлері» болып келеді.
1920 ж. Англияда би мұғалімдерінің Әмір қоғамы кезінде арнайы бал билерінен Кеңес пайда болды. Ағылшын мамандары сол уақыттағы ең танымал вальс, жылдам және баяу фокстроттар, танго билерін стандарттаған. Осылай конкурстық билер пайда болып, сол кезден бері бал биі екі бағытқа бөлінді – спорттық және social dance. 1930-1950 жж. Бес латиноамерикалық билер (румба, самба, джайв, пасадоль, ча-ча-ча) стандарттық бал билеріне қосылғаны себепті, сандары көбейді.
«Бал» сөзі орыс тіліне латын естістігі «ballare» келіп шығып француз тілінен келген «билеу» деген мағынаны білдіреді. Барлық бал билері жұпты болып келеді. Жұп кавалер және әйелмен тұрып, контакттің нүктелерін сақтап билейді. Бал билерін орындау нақты дағдылар мен жаттығуларды талап етуіне байланысты, уақыт өткен сайын халық арасында оның танымалдығы төмендеді. 1960 жылдары твисттың пайда болуымен жұп билерінің соңын белгілетті. Вальс, танго, фокстрот және т.б. билер жаппай көңіл көтерулерге қызмет етуді қойды. Бал билерінің тарихында жаңа бет ашылды.
Еуропалық
Еуропалыққа (Modern немесе Standart) 5 билер кіреді: квикстеп (минутына 50-52 такттік темп), баяу вальс (минутына 28-29 такттік темп), танго (минутына 30-32 такттік темп), баяу фокстрот (минутына 27-29 такттік темп) және вендық вальс (минутына 58-60 такттік темп). Бұл бағдарламаға бал көйлектері талаптарына сәйкес киіну қажет.
Латынамерикалық
Латынамерикалыққа (Latin) самба (минутына 50-52 такттік темп), ча-ча-ча (минутына 30-32 такттік темп), румба (минутына 21-25 такттік темп), пасодобль (минутына 58-62 такттік темп) және джайв (минутына 40-44 такттік темп) билері кіреді.
Бишілердің классификациялауы
Би алаңында азды көпті бәсекелестікті туғызу үшін, спорттық бал билерінде, бишінің дайындық деңгейін және жас санаттық жүйесін көрсетіп, бишілерді жас топтарына бөлетін топ жүйесі енгізілген. Бірінші жарысқа қатысу үшін оларға ең төмен топтардың бірі (Н) беріледі, кейіншелік жарыстарда белгілі ұпайлар мен орындар алып топтарын жоғарылатуларына болады. Төменгі топтарда барлық билер мен элементтерді билеуге болмайды. Әр топтың қимылдар бойынша ережелері бар, бәрінде орындауға болмайды. Жарыстарда, топтың жоғары болған сайын, көп қимылдар мен билерді орындауға болады. Бишілердің жоғары топ шеберлігі М тобы болып табылады.